دسته: علوم انسانی مقاله بررسی جامع افت تحصیلی دانش آموزان در 65 صفحه ورد قابل ویرایش
قیمت فایل فقط 3,500 تومان
مقاله بررسی جامع افت تحصیلی دانش آموزان در 65 صفحه ورد قابل ویرایش
افت تحصیلی
یكی از مباحث مطرح در محافل آموزشی و پرورشی درحال حاضر، افت تحصیلی دانش آموزان می باشد، اما این معضل چرا و چگونه شكل گرفته است؟ یكی از مسائل و مشكلات اساسی نظام آموزشی هركشوری، مسأله افت تحصیلی است.
این موضوع هرساله هزینه های بسیار بالایی را دربرداشته و دورنمای پیشرفت و توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی كشورها را مبهم می كند. مطابق مطالعات انجام شده، این مشكل هرسال افزایش می یابد و بسیاری از دانش آموزان و حتی دانشجویان، نمی توانند از پس مواد و محتوای آموزشی طراحی و تدوین شده برآیند یا آنها در موعد مقرر انجام دهند.
زمانی این مسأله اهمیت بیشتری پیدا می كند كه بدانیم بسیاری از این افراد توانایی های لازم را برای كسب موفقیت دارند، ولی موفق نمی شوند. باید به مقوله افت تحصیلی توجه بیشتری كرد تا بتوان با شناخت آن، توانایی ها و شایستگی های كودكان و نوجوانان را بارور كرد.
افت تحصیلی كاهش عملكرد تحصیلی دانش آموز از سطحی رضایت بخش به سطحی نامطلوب است. توجه به تعریف فوق نشان می دهد مقایسه و سنجش عملكرد تحصیلی قبلی و فعلی دانش آموزان بهترین شاخص افت تحصیلی است.
مشكلاتی كه دراین ارتباط شایان توجه است، در ابعاد فرد، خانواده، مدرسه و جامعه خلاصه می شود. البته فقط درذهن و روی كاغذ می توان آنها را از یكدیگر مجزا كرد. این عوامل، گاه چنان درهم تنیده اند كه كنش متقابل دارند، كه تعیین نقش و سهم هركدام به دشواری امكانپذیر است.
علل فردی
مطالعات نشان داده است كه حدود 10 درصد از موارد افت تحصیلی به علت ناتوانی ذهنی و عدم كشش فرد است. البته دربسیاری موارد دانش آموزی را كه مشكل تحصیلی داشته و با تشخیص كمبود هوش به مراكز مشاوره ارجاع داده اند، پس از ارزیابی دقیق مشخص می شود دانش آموز هیچ ضعف شناختی یا هوشی ندارد و علت یا علل دیگری عامل مسأله است.
امروزه دیگر آن اهمیتی را كه درگذشته به هوش داده می شد، داده نمی شود و گفته می شودهر شخص با نردبان صفات شخصیتی خود راه تكامل و پیشرفت را طی می‌كند و آنچه مهم است، صبرو بردباری و بویژه پشتكار است.
ازبین 2 دانش آموز با بهره هوشی مساوی، دانش آموزی موفق تر می شود و پیشرفت تحصیلی بهتری دارد كه تلاش و پشتكار زیادتری داشته باشد. توجه: برای یادگیری و به یاد سپردن هر مطلبی اولین شرط، توجه به آن است.
بدیهی است اگر دانش آموز از هوش بالایی برخوردار باشد، ولی به مطلب یا موضوعی توجه نكند، نمی تواند آن را فراگیرد و علت افت و شكست تحصیلی بعضی دانش آموزان، ناشی از عدم توجه به معلم و موارد تدریس شده و نیز نداشت متن تمركز عوامل هنگام مطالعه و انجام تكالیف درسی است.
انگیزه: انگیزه ، به حالتهای درونی فردگرفته می شود كه موجب هدایت رفتار او به سوی نوعی هدف می شود و درواقع موتور حركت هر فردی است. محققان، نداشتن انگیزه پیشرفت را یكی از دلایل افت تحصیلی می دانند.
آشفتگی های عاطفی و هیجانی: مشكلات عاطفی و هیجانی دانش آموزان در مقاطع مختلف رشد می تواند آشفتگی های عاطفی وهیجانی را، مشكلات عاطفی و هیجانی روانی خاص هر مرحله از رشد می تواند باعث اشتغال خاطر، آسیب وارد آمدن به قوای هوشی، تحلیل انرژی ذهنی، عدم تمركز حواس و درنهایت افت تحصیلی دانش آموزان شود.
نارسائی هایی جسمی: دانش آموزانی كه دارای بنیه ای ضعیفی هستند از سلامت عمومی كامل برخوردار نیستند، نمی توانند به اندازه كافی كوشش وفعالیت داشته باشند. این دسته به دلیل داشتن استعداد ابتلا به انواع بیماری ها از پیشرفت درسی باز می مانند. وجود ضعف بینایی و شنوایی نیز سبب عقب ماندگی و افت تحصیلی می شود.
ناراحتی های مربوط به مراكز عصبی و ناهماهنگی های حسی و حركتی نیز درجای خود باعث افت تحصیلی می شوند.
درمیان خانواده
روابط و نظام ارزشی خانواده: مهمترین عامل مؤثر درشكل گیری نگرش دانش آموزان نسبت به تحصیل، خانواده است؛ این كه والدین با دانش آموزان و درس و تحصیل او چگونه برخورد كنند و در الگوهای تربیتی خود برای چه نوع رفتارهایی ارزش قائل می شوند، یكی از اجزای اساسی درشكل گیری نگرش دانش آموز نسبت به تحصیل است.
درموارد بسیاری علت افت تحصیلی یا شكست تحصیلی به جود نگرش های منفی، تضادها، مساعد نبودن شرایط خانواده از نظر عاطفی، روانی و ... برمی گردد.
مهمترین نقشی كه والدین ناخواسته و ناآگاهانه نه تنها محیط مساعدی را برای مطالعه فرزندان ایجاد نمی كنند، بلكه اصرار می ورزند دانش آموزان درمحلی آكنده از سرو صدا و محركهای مختلف مزاحم به انجام تكالیف بپردازند، ولی باید توجه داشت یادگیری درشرایطی بهتر صورت می گیرد كه در آن محیط آرام است و محركهایی مزاحم از جمله تلویزیون، بازی سایر كودكان و سروصداهای دیگر كمتر هستند. والدین با اجتناب از ترتیب دادن جشنها و مراسم مختلف یا شركت در آنها در ایام امتحانات می توانند برپیشرفت تحصیلی فرزندان خود تأثیر داشته باشند.
والدین می توانند به جای خرید اشیای غیرضروری برای دانش آموزان، كتابها و وسایل كمك آموزشی تهیه كنند تا از این طریق هم دانش آموزان اوقات فراغت خودرا به خوبی بگذرانند و هم به یادگیری آنها كمك شود.
متاسفانه دركشور ما، مطالعه كتابهای غیردرسی و كمك درسی كمتر متداول است، درحالی كه از طریق تهیه این گونه كتابها می توان كمك موثری به فرزندان كرد.
فقرمالی خانواده: یكی از عوامل افت تحصیلی كودك است، كه به طور غیرمستقیم برپیشرفت درسی او مؤثر است. محروم ماندن از غذای سالم و كافی ونداشتن استراحت لازم به علت فعالیتها و كارهای غیردرسی برای جبران فقر مالی موجب عقب ماندگی درسی می شود.
دركنار این موضوع، می توان فقر فرهنگی و بی سوادی یا كم سوادی والدین، فقدان والد یا والدین، وجود مشاجره و ناسازگاری بین والدین و درنهایت نحوه ارتباط دانش آموز با برادران و خواهران را هم درافت تحصیلی دخیل دانست.
درآموزش چه خبراست؟
گاهی علت افت تحصیلی یا شكست درسی دانش آموز را باید درمدرسه جستجو كرد. اهم عللی كه می توان از این نظر مورد بررسی قرار داد، به شرح ذیل است.
شیوه تدریس معلم: می توان گفت هر دانش آموز به شیوه خاصی مطالب درسی را درك و فرا می گیرد. وظیفه معلم است كه با شناخت دانش آموزان و آگاهی ازچگونگی كاربرد شیوه های مختلف تدریس مدل مناسبی برای تدریس انتخاب كند.
گاهی علت افت تحصیلی دانش آموز این است كه شیوه تدریس معلم مطابق روش یادگیری دانش آموز نیست. برنامه درسی مدرسه: گاهی علت افت تحصیلی این است كه برنامه درسی طراحی شده از طرف مدرسه مناسب نیست؛ مثلاً دروس نسبتاً سخت را پشت سر هم یا یا درساعاتی گذاشته اندكه عموماً دانش آموزان خسته هستند.
2.جدایی والدین
جدایی والدین به كودكان و نوجوانان ضربه های هولناك وارد می سازد. به ویژه در اطفال تا 5 سالگی باعث می شود كه آنان در جوانی و بزرگسالی از عواطف طبیعی و سازگاری با دیگران بی بهره شوند و رشد عاطفی و عقلی و اجتماعی شان مختل گردد.
3.ازدست دادن والدین
درگذشت و یا از دست دادن یكی از والدین مانند جدایی والدین كودك و نوجوان را به اضطراب و نگرانی شدید گرفتار می نماید. نبود والدین برای كودكان غیرقابل تحمل است تا آنجا كه ممكن است به آشفتگی روانی و حتی فرار از خانه منجر شود. تأثیر این عامل در افت تحصیلی نیز بسیار زیاد است. مگر آنكه یكی از والدین بتواند به خوبی از عهده پركردن جای خالی فرد فوت شده برآید.
4.بی سوادی والدین
آمار نشان می دهد در خانواده هایی كه والدین آنها بی سواد هستند فرزندان كمتربه تحصیل دانش علاقه نشان می‌دهند و بیشتر به ترك تحصیل روی می آورند و یا به افت تحصیلی دچار میشوند. همین آمار نشان می‌دهد كه هم اكنون در ایران 14600000 نفر بی سواد وجود دارد. (حیدری ، 1374ص129)
5.اشتغال بیش ازحد والدین دربیرون از خانه
كار و مشغله زیاد والدین به ویژه پدر و خستگی كار روزانه باعث می شود كه از حیث تربیتی و عاطفی نارسایی هایی را برای فرزندان به وجود آورد وآنان در زمینه امور درسی خود كمتر احساس مسئولیت نمایند و كم كم از درس ومدرسه باز می‌مانند و به علت آنكه كسی مراقب آنان نیست به مرور زمان دچار افت تحصیلی میشوند.
6.كوتاهی اولیاء مدرسه و والدین در آموزش وپرورش
مادر، پدر، معلم و مربی باید از همان سالهای اولیه مدرسه به موازات تعلیم درست دانش آموزان نسبت به تربیت درست آنان نیز اقدام ورزند و آنان را طوری تربیت نمایند كه به خود اعتماد داشته باشند. و همواره نگران حال و آینده خود نباشند چراكه همین نگرانی ممكن است درآینده باعث افت تحصیلی گردد.
آنان باید هدف از زندگی وفواید زندگی اجتماعی را بشناسند و بدان ایمان پیدا كنند. تا به هنگام تحصیل یا درموقع ورود به اجتماع با هرشكستی از میدان به در نروند. بلكه شعور بررسی علل شكست و بازشناسی اشتباهات و اندیشه برنامه ریزی دست وصحیح مجدد را داشته باشند.
7.نادیده گرفتن رشته تخصصی معلمین و واداشتن آنان به تدریس مواد درسی ناخواسته
باید به این نكته اشاره نمود از سالهای دور تا كنون همواره این اشتباه بزرگ در مدارس كشور ما تكرار می گردد. و آن این نكته است كه در تدریس دانش آموزان از معلمینی استفاده می‌شود كه درآن درس از تبحر لازم برخوردار نیستند.
دبیر ادبیات فارسی فارغ التحصیل رشته جامعه شناسی ودبیر روان شناسی دارای دانشنامه لیسانس جغرافی است. و این امر باعث آن می گردد تا معلم خودنتواند آنچنانكه باید وشاید با درس ارتباط برقرارنماید. چه رسد به دانش آموزان درنتیجه دانش آموزان نیز به علت درست ارتباط برقرار ننمودن دچار افت تحصیلی می‌گردند.
8. نداشتن امكانات رفاهی معلم
نداشتن امكانات رفاهی معلم و آشفتگی اقتصادی موجب پریشانی او می گردد. كه بدون تردید دروضعیت تعلیم و تربیت شاگردان تأثیر مستقیم دارد. معلمی كه به سبب ناچیزی حقوق و درآمد، ناگزیر به پرداختن كار دومی است با خستگی ناشی از كارهای سخت روزانه و فشار روحی هیچ وقت فرصت مطالعه و تحقیق را- كه برای هر علمی چون نان روز و خواب شب لازم است دست پیدا نمی‌كند.
ریاست دانشگاه شهید بهشتی درمصاحبه مورخ 23/1/69 شمسی خودچه به جا و رسا گفته است : در ... نبودن انگیزه های قوی برای تحصیل درمیان عده زیادی از دانش آموز ان به خصوص دانش آموزان دبیرستانی را شاید بتوان به عنوان نخستین حلقه از زنجیره های طولانی علل افت تحصیلی در مواردی نام برد دانش آموزان دبیرستانی كه معلمان خود را با آن همه تحصیل و تلاش و جدیت و آموختن با مشكلات شدید اقتصادی و به تبع آن اجتماعی می یابند چگونه می توان انگیزه ای برای ادامه دادن تحصیل داشته باشند. (حیدری، 1374 ص 183 و184)
9. شرایط اجتماعی و اقتصادی
به طور كلی محدودیتهای محیطی و كمبود محركهای رشد ذهنی و اجتماعی از عوامل مهم در افت تحصیلی كودكان و نوجوانان است درصد قابل توجهی از دانش آموزان كه به طور جدی دچار افت تحصیلی شده اند درمدارس استثنائی مشغول تحصیل میشوند و جز عقب ماندگی های فرهنگی به شمار می روند. كودكانی كه جز خانواده هایی هستند كه از نظر اجتماعی و اقتصادی درسطح پایین قرار دارند از نظر فرهنگی نیز دچار مشكل هستند و این مشكلات باعث افت تحصیلی می شوند. (فرقانی، 1382 ص 24)
دانش آموزانی هستند كه از نظر بهره هوشی و جسمانی هیچگونه ناراحتی و عقب ماندگی ندارند اما بر اثر فقر خانوادگی نداشتن تحمل گرسنگی و كمبود و نداشتن وسایل تحصیل نمی تواند به طور مرتب درمدرسه حضور یابند و درسهای خود رافرا گیرند. درنتیجه دچار ناكامی و عقب ماندگی می شوند درواقع فقر به سلامت و آسایش كودك لطمه می زند. مادران این دسته از كودكان آن قدر دربیرون از خانه مشغول به كار هستند كه نمی توانند به نحو شایسته از فرزندان خود مراقبت و پرستاری كنند. وضعیت اقتصادی تعیین كننده محل سكونت است. و اگر دانش آموزان به دلیل فقر مالی نمی توانند محل مناسبی داشته باشند برای انجام تكالیف و مطالعه دروس با مشكل موجه اند. ازیك طرف محل سكونت تعیین كننده نوع مدرسه ای است كه كودك درآن مشغول به تحصیل است. وقتی محل سكونت دانش آموزان دریك محل فقیر باشد چه از نظر آموزشی و چه از نظر معلمان با كمبودهایی روبرو است كه مستقیماً برافت تحصیلی اثر می گذارد ازطرف دیگر فرزندان چنین خانواده‌هایی امكان خریدن و خواندن مجلات، روزنامه ها و كتابهای غیردرسی راندارند، و درنتیجه تجارب آنان محدود خواهدبود. فقر مالی سبب می شود دانش آموزان از فضای كافی و استراحت لازم محروم بمانند. یا برای جبران كمبودهای خود و خانواده ساعتی از روز یا شب را به كار مشغول باشند و درنتیجه فرصت كافی برای انجام تكالیف را نداشته باشند. همچنین سطح آرزوهای دانش آموزان خانواده های ثروتمند و مرفه متفاوت از خانواده های فقیر و كم درآمد است. همین تفاوتهای كمی و كیفی بالابودن شكست های تحصیلی درطبقات اجتماعی كم درآمد را به رغم وجود سطح توانایی های برابر توجیه می كند. درخانواده های طبقات پایین تر دانش آموزان شروع به تحصیلات ناشناخته می كنند، به امتحاناتی دشوار می اندیشند، بامتونی مواجه می شوند كه آنها را مشكل می پندارند درحالی كه دانش آموزان طبقات اجتماعی – اقتصادی بالاتر با آرامش درباره آنها صحبت می كنند (بیابانگرد، 1380 ص 121) دربرابر دشواریهای اجتناب ناپذیر تحصیلات دانشگاهی
خانواده های مرفه انتظار دارند كه فرزندان آنان مدارج عالی را طی نمایند. درنتیجه از آنان حمایت می نمایند و دیگران را نیز به حمایت از آنان وا می دارند. برعكس خانواده های سطح پایین درخود آرزوهای بسیار پایین نشان می دهند. آنان از اینكه خودموفق به تحصیل و كسب مدارج عالی نشده اند دارای احساس بسیار نامطلوبی بوده، و همین احساس را به فرزندان خود منتقل می سازند. و یا به راحتی می پذیرند كه آنان نیز چنین احساسی داشته باشند. به علت فقدان یا پایین بودن انگیزش اغلب این دانش آموزان درتحصیلات خودموفق نمی شوند. و به سوی مشاغل سطح پایین نیز كشیده می شوند.
جهت دریافت فایل مقاله بررسی جامع افت تحصیلی دانش آموزانلطفا آن را خریداری نمایید
قیمت فایل فقط 3,500 تومان
برچسب ها : تحقیق بررسی جامع افت تحصیلی دانش آموزان , پروژه بررسی جامع افت تحصیلی دانش آموزان , مقاله بررسی جامع افت تحصیلی دانش آموزان , دانلود تحقیق بررسی جامع افت تحصیلی دانش آموزان , بررسی جامع افت تحصیلی دانش آموزان , افت تحصیلی , دانش آموزان